مردم چگونه و با چه معیاری نمایندگان مجلس را انتخاب کنند؟
منصور صیفی آباد شاپوری
خلاصه ای از بایدها و نبایدها در گزینش نمایندگان مجلس شورای اسلامی، رای دادن به کاندیداها و ویژگی های اصلی و مورد نیاز نمایندگان مجلس همچون سواد نمایندگی- بخش 1 - نویسنده: منصور صیفی آباد شاپوری
مردم چگونه و با چه معیاری نمایندگان مجلس را انتخاب کنند؟- بخش 1
بسیاری از مشکلات موجود در جامعهی ما به دلیل وجود مجلسی سست است. بیشتر نمایندگان آن نامدیر و نامدبرند، کارشناس و کاردان نیستند و شوربختانه با وجود پذیرش مسوولیت وکالت ملت، تلاشی هم در جهت افزایش #سواد_نمایندگی خود نمیکنند.
اگر مجلس را یک سیستم در نظر بگیریم -که باید باشد ولی نیست-، پس باید نخست ببینیم سیستم چیست:
مجموعهای از اجزای هماهنگ در یک محیط بسته که با نظمی معین با هم ارتباط تعریف شدهای دارند تا در نتیجهی این ارتباط یک خروجی مشخص از سیستم گرفته شود.
منظور از اجزای هماهنگ همان نمایندگان (بهطور اصلی) هستند.
محیط بسته همان فضای فیزیکی مجلس است ولی محیط واقعی این سیستم بسیار بزرگ تر از این محیط بسته میباشد. همهی سیستم های موجود در نظام جمهوری اسلامی و در مدیریتهای سیاسی دنیا بر این سیستم تاثیر خواهند گذاشت.
ارتباط تعریف شده همان ساختار سیستم است. همهی فرآیندها و ساختار مجلس، کمیسیون ها، هیئت رییسه، کمیتهی نظارت بر رفتار نمایندگان و ... نحوه و شکل این ارتباط را میسازند.
و اما خروجی سیستم مجلس چیست و چه باید باشد؟
ایجاد و نگهداری آرامش و آسایش برای مردم
ارزیابی مردم از نمایندگان و کنترل آنها را میتوان در مراحل زیر خلاصه کرد:
- پیش از آغاز دوره ی نمایندگی
- در محیط مجلس (در دوره ی چهار ساله)
- خارج از محیط مجلس (در دوره ی چهار ساله)
- پس از پایان دوره ی نمایندگی
نخستین مرحله ارزیابی و کنترل نمایندگان توسط مردم، مرحلهی پیش از آغاز دورهی نمایندگی یا همان ارزیابی کاندیداها برای رای دادن به مناسبترین فرد است. اعلام اسامی کاندیداهای تایید شده نشان میدهد که آنها بههر شکل از صافیهای گزینشی موجود عبور کردهاند. خب اکنون شماری نام پیش چشم شماست و نوبت شماست که انتخاب کنید. یک پرسش مهم: گرایش سیاسی شما چیست؟ آیا اگر خود را به حزب، جناح، فرقه یا گروهی منتسب میدانید بر اساس فهم و شعور و درک و تحقیق است یا فقط لقلقهی زبان است بر اساس تقلید از دیگران و جوزدگی. آیا بهطور واقعی با اصول اعتقادی و عملکردی این حزب یا جناح آشنا هستید؟
اگر چه آمار و پژوهشهای دقیق و گستردهای با شمار زیادی از مردم به عنوان افراد نمونه وجود ندارد، ولی با آنچه خود در جامعه میبینیم و میشنویم و با توجه به چند مورد انجام شده به این مطلب میرسیم که درصد بسیار زیادی از مردم ایران گرایش حزبی و جناحی ندارند و شماری از آنها که خود را حزبی و جناحی مینامند نیز بهطور حقیقی حزبی و جناحی نیستند. نتیجهی پژوهشهای انجام شده توسط مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) در زیر آورده شدهاست:
1- مجموع میانگین آگاهی سیاسی در سال 1384 برابر با 32/54 و در سال 1397 برابر با 30/27 درصد از 100 درصد میباشد.
2- 55 درصد از مردم (نمونه) یا به هیچ جریان سیاسی (اصولگرا و اصلاح طلب) گرایش نداشتهاند یا نمیدانستهاند.
3- مجموع میانگین اطلاعات سیاسی افراد با و بدون تحصیلات دانشگاهی نزدیک به35 درصد بودهاست.
اگر ما 65 درصد افراد جامعه را بدون گرایش حزبی و جناحی بدانیم (که بهطور حقیقی بسیار بیش از این مقدار است)، آیا درست است که سرنوشت این درصد بالا از مردم و آسایش و آرامش آنها به اقلیتی بسیار کوچک از نمایندگانی سپرده شود که تنها منافع شخصی یا حزبی را دنبال میکنند.
مجلس باید جایی باشد برای تضارب افکار و آرا برای رفع مشکلات مردم نه محل جنگ احزاب برای رسیدن به قدرت و منافع حزبی و جناحی بیشتر.
منصور صیفی آباد شاپوری